3 najważniejsze technologie, które wspierają Przemysł 4.0 w organizacjach przemysłowych – co rządzi dzisiejszą ewolucją?

W poprzednim odcinku Cyfrowego Bliźniaka zastanawialiśmy się nad granicą oddzielającą 

Przemysł 4.0 od Przemysłu 5.0. Rozmawialiśmy o ewolucjach technologii i rewolucjach przeszłości. Dziś koncentrujemy się wokół 3 wytypowanych technologiach stojących na podium dzisiejszego świata cyfryzacji. Co stoi za wielkimi zmianami świata przemysłu? Poznaj największe narzędzia trwającej obecnie digitalizacji. 

Wspólny mianownik

Wspólnym mianownikiem parasola Przemysłu 4.0 jest współistnienie maszyn i ludzi. To współistnienie to baza, na podstawie której w dzisiejszym odcinku pod lupę bierzemy: internet rzeczy (IOT), sztuczną inteligencję (AI) oraz chmurę obliczeniową. Mimo wszechobecnej sławy AI, w naszym rankingu pierwsze miejsce przyznajemy IOT. Co daje nam internet rzeczy? Zdalne sterowanie urządzeń, monitorowanie i wyciąganie wniosków do danych. Równolegle istotną technologią jest również IIoT – odpowiednik IoT dla przemysłu, który korzysta z sieci zamkniętych – nie tych dostępnych na całym świecie z poziomu użytkownika.

Automatyzacja i kontrola

Dzięki IoT rano asystent głosowy podpowie Ci, jaka jest pogoda tak, żebyś wiedział, jak powinieneś się dziś ubrać. Asystent zapyta o to innego asystenta, który ma czujniki na zewnątrz i z powrotem skieruję tę informację do ciebie. Podobnie ekspres do kawy zacznie robić Twoją ulubioną kawę nie codziennie o tej samej porze, ale w momencie, w którym wstałeś i w którym skontaktowałeś się ze swoim asystentem głosowym. Co dalej? Kamera ruchu wykrywa włamanie. Zmywarka wylała, więc urządzenie oparte o IoT dało Ci znać o tym na urlopie. 

IoT kontra IIoT 

W użytku prywatnym chodzi głównie o narzędzia smarthome, które nie są objęte szczególną tajemnicą. Poza kwestiami prywatności, wyciek danych nie niesie za sobą poważnych konsekwencji (dane dot. użytkowania sprzętów AGD). Jeśli natomiast ktoś dostanie się do informacji w przemyśle może to zostać wykorzystane na znaczącą niekorzyść. Co daje zarówno IoT oraz IIoT? 

• Automatyzację i kontrolę;
• optymalizację procesów;
• możliwość przewidywania procesów na podstawie różnych danych,

Przewagą IOT jest to, że mniejszą ilością urządzeń możemy zebrać większą ilość danych w sposób bezprzewodowy zbudować całą infrastrukturę. 

Komunikowanie i interpretacja 

IIoT odpowiada także za bezpieczeństwo osób pracujących na produkcji. Dawniej górnicy przynosili kanarka w klatce, który pierwszy reagował na gaz bezwonny. Przewaga IOT nad innymi rozwiązaniami to to, że nie musimy analizować poszczególnych oddzielnych danych, ale urządzenia same się między sobą komunikują. Jest dym i jest podwyższona temperatura – czyli wybuchł pożar. Poziom interpretacji wchodzi na nowy poziom. Nie dostarcza się niezależnych wniosków, ale urządzenia komunikują się ze sobą i dają konkretną odpowiedź. 

II – sztuczna inteligencja

Mówiąc o AI nie mówimy o jednej sztucznej inteligencji, która potrafi wszystko, ale o różnych technologiach, które robią coś na podstawie dostarczonych informacji. Netflix pokazuje nam, jakie filmy będą dla nas najciekawsze na podstawie tego, co dotychczas oglądaliśmy, w wyszukiwarkach wspomagamy się asystentami głosowymi, etc. Kolejnym krokiem jest czat GPT, który potrafi rozwiązywać już konkretne zagadki – jest w stanie połączyć między sobą te kropki. AI stara się naśladować ludzie czynności poznawcze. AI łączy się z IoT – nie zauważamy tych technologii albo nie jesteśmy ich świadomi i się do nich przyzwyczajamy w codzienności.

Optymalizacja procesów

W jaki sposób optymalizować procesy? Jak robić, żeby wiedzieć o czymś szybciej? Do gry wchodzi predictive maintenance. Bazując na wielu danych historycznych można spróbować przewidywać sytuacje, w jakich wystąpi jakiś scenariusz: awaria maszyny, spadek efektywności, zatrzymanie pracy urządzenia. Łączy się uczenie maszynowe, IOT i AI. Krótki przestój maszyny, któremu można zapobiec, może nieść za sobą straty w milionach złotych.

Zmiany w produkcji

AI może być wykorzystana w personalizacji produkcji na potrzeby klienta końcowego, ale to nie jest jej jedyne i główne zastosowanie. Duży potencjał AI znajduje w optymalizacji procesów ad hoc – przezbrajania produkcji pod nowy produkt, który chcemy wprowadzić na rynek. AI pomaga sterować maszynami, uczyć zadań, nadawać parametry do produkcji danej rzeczy i automatyzować decyzyjność.

Chmura obliczeniowa

Trzecią, wybraną przez nas, kluczową technologią Przemysłu 4.0 jest także chmura obliczeniowa, czyli pozafizyczne urządzenie, którym jednak możemy dysponować. Jeśli korzystasz z Netflixa – korzystasz z chmury. Fizycznie do odtwarzacza musisz włożyć płytę, na której jest nagrany film i skorzystać w mocy sprzętu. Jeśli korzystamy z Netflixa, odtwarzanie dzieje się na poziomie urządzenia, ale strona internetowa, komunikator, działa na zewnątrz. Jeśli jest ryzyko wolnego połączenia z internetem – można pobrać treść wcześniej i później ją obejrzeć. Chmura obliczeniowa to także automatyczna synchronizacja zdjęć, czy kręconych filmów na Twoim smartphonie. Jeśli jesteś graczem komputerowym, nie musisz kupować najnowszego sprzętu co roku, ale korzystasz z abonamentu, czyt. mocy obliczeniowej, której fizycznie nie masz. 

Szanse i zagrożenia chmury 

Fizyczne urządzenia są drogie i czasochłonne. Pojawiają się więc rozwiązania w postaci serwerów bądź chmury. Jeśli kupujemy serwery to płacimy za infrastrukturę, której mniej lub więcej zużywamy. Chmurę płacimy adekwatnie do zużycia miejsca – skalowalnie i elastycznie. Koszty utrzymania serwerów są coraz droższe, a przy tym wymagają robienia backupów, aby mieć wszystko przynajmniej w dwóch lub trzech miejscach. W chmurze jest to tańsze. Ryzykiem jest brak dostępu do internetu (np. przecięcie światłowodu) oraz wątpliwości są na poziomie bezpieczeństwa.

Przemysł 4.0 i cyberbezpieczeństwo 

Największe ryzyko, jakie dotyka nie tylko chmurę obliczeniową, ale szeroko pojęte technologie, to cyberataki. Zawsze istnieje cień szansy, że ktoś otworzy link w firmie i atak pojawi się w całej firmie. Cyberbezpieczeństwo dotyczy dziś każdego aspektu. Ryzyko, że dane, którymi dysponujemy dostaną się na zewnątrz to ważny temat, do którego jeszcze wrócimy, a który spina klamrą wszystkie technologie Przemysłu 4.0. Komunikacja ludzi i maszyn to cała idea dzisiejszej rewolucji przemysłowej, która, żeby prawidłowo działać, musi zostać odpowiednio zabezpieczona. 

W kolejnym tygodniu na tapetę powróci Przemysł 5.0 – czy mówimy o płynnym przejściu, czy zbliżającej się wielkimi krokami nowej rewolucji?